هیئت بین‌دولتی تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد گزارش مهمی درباره چگونگی تاثیر گازهای آلاینده کربنی بر زندگی انسان‌ها طی دهه‌های آتی ارائه داده است. زمان کمی باقی مانده و تلاش زیادی برای انجام کاری مفید برای حل این مشکل وجود دارد. بخش حمل‌ونقل، شرکت‌های نفت و صنایع همگانی که از آن پشتیبانی می‌کنند، نقش مهمی در یافتن راه‌حل دارند. وجدان ما اجازه نمی‌دهد که این گزارش را بخوانیم و درباره آن بحث نکنیم و راهی برای حل مشکل ارائه ندهیم. علم بشر در شاخه‌های بسیاری گسترش یافته و همراه آن دستاوردهای نامطلوبی نیز به ارمغان آورده است. انتشار آلایندگی در آینده نزدیک فاجعه‌ای بزرگ برای زندگی و رفاه بشری خواهد بود.

در این گزارش ما خودروهای شخصی را بررسی می‌کنیم که البته بزرگ‌ترین انتشاردهندگان کربن در جهان نیستند؛ اما به‌نوبه‌ی خود بخش قابل‌ملاحظه‌ای از تولید کربن (حدود ۱۱ درصد) را به‌طور متوسط در اختیار دارند (آلایندگی میانگین پروازهای بین اقیانوسی به‌ازای هر فرد، مشابه حدود ۶ ماه رانندگی با خودروی شخصی است). انتخاب‌های جمعی افراد به هم پیوسته‌اند و حداقل نتیجه این است که تولید دی‌اکسیدکربن بیشتر در جو باعث بدتر شدن شرایط اقلیمی می‌شود.

باوجود تمام تلاش‌ها برای حذف کربن، کار سختی به‌نظر می‌رسد. میزان درختان کاشته‌شده از لحاظ تئوری بسیار عالی به نظر می‌رسد، اما درختان تنها در حدود ۲۱ کیلوگرم کربن طی یک سال ذخیره می‌کنند و در صورت بالغ شدن، مصرف دی‌اکسیدکربن آن‌ها به‌طور درخورتوجهی کاهش می‌یابد. خودرویی که سالانه ۱۸ هزار و ۵۰۰ کیلومتر طی می‌کند و میانگین مصرف آن به ۱۰ لیتر بر ۱۰۰ کیلومتر می‌رسد، سالانه حدود ۴.۵ تن کربن انتشار می‌دهد؛ البته این ارقام طبق استاندارد EPA تهیه‌شده که نسبتاً محافظه‌کارانه‌تر عمل می‌کند. بنابراین کاشت حدود ۲۱۰ درخت جدید تنها برای جبران انتشار آلایندگی یک خودرو کافی است. تحقیقات به ما می‌گویند که درختان نمی‌توانند تنها استراتژی ما برای کاهش تدریجی انتشار آلایندگی باشند؛ درختان به زمین‌های زراعی و دیگر فضاهای طبیعی نفوذ می‌کنند.

ساده‌ترین کاری که باید انجام دهیم، این است که هر فرد میزان انتشار آلایندگی خود را کاهش دهد. البته کار خیلی ساده یا ارزانی نخواهد بود. هم‌اکنون این تنها راه نجات است و اگرچه هزینه سنگینی برای افراد خواهد داشت، اما اثرگذاری قابل‌ملاحظه‌ای در بلندمدت دارد. خودروها گران‌قیمت هستند و بسیاری از افراد مدام صرفه‌جویی می‌کنند تا بتوانند خودروی خود را به محصولی پاک ارتقاء دهند؛ هرچند که برای اغلب افراد چنین چیزی ممکن نیست. اما اگر کسی بتواند هزینه خرید خودروی پاک را پرداخت کند، به‌سادگی می‌تواند در زمینه کاهش انتشار آلایندگی کمک کرده و بخشی از کربن تولیدشده را جبران کند.

درهرصورت، کاهش میزان انتشار دی‌اکسیدکربن می‌تواند، و باید، عامل اصلی تصمیم‌گیری درباره خرید خودرو بعدی باشد. گزینه‌های کم‌مصرف و پاکی وجود دارند که تقریباً تمام نیازهای افراد را برآورده می‌کنند. اگر خودرویی در اختیار دارید که یکی از آلاینده‌های عمده محیط‌زیست (کامیون، جیپ آف‌رود، وانت و خودروی شخصی) به شمار می‌رود، می‌توانید با خرید محصولی هوشمندانه به کاهش انتشار آلایندگی کمک کنید.

به خودروهای الکتریکی، هیبریدی و پلاگین هیبریدی به‌عنوان وسیله‌ای برای صرفه‌جویی در پول نگاه نکنیم

صرفه‌جویی در هزینه سوخت‌گیری ممکن است نتواند افزایش هزینه‌های خرید خودروی الکتریکی نو را جبران کند؛ تعداد کمی از خودروهای هیبریدی به سرعت بازدهی خود را برای صرفه‌جویی نشان می‌دهند (مانند تویوتا آوالون هیبرید) و بهره‌مندی از تخفیف‌های مالیاتی برای خودروهای پلاگین هیبرید و الکتریکی نیز اغلب نیازمند خرید محصولات لوکس و گران‌قیمت است.

اما اگر زاویه دید خود را تغییر دهیم، می‌توانیم با خرید خودروی شخصی پاک به کاهش انتشار آلایندگی کمک کنیم. به‌هرحال بهتر است از این پس به خودروها به‌عنوان راهی برای صرفه‌جویی در هزینه فکر نکرد. درعوض می‌توان از آن‌ها به‌عنوان روشی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و مصرف کمتر بنزین بهره برد، نه راهی برای صرفه‌جویی در هزینه‌های بنزین.

خرید یک مدل قدیمی دست دوم اما کارآمد، به‌جای خرید خودروی نو

اگر بتوان خودروی الکتریکی دست دوم خرید، به‌طور کلی ارزش استثنایی خواهد داشت. حدود ۱۲ تا ۲۸ درصد انتشار آلایندگی کلی کربن، ناشی از مراحل تولید خودروی الکتریکی جدید و حمل‌ونقل آن از کارخانه تا نمایندگی مجاز است. عوامل بسیار زیادی وجود دارند که نشان می‌دهند دقیقاً با خرید یک خودروی خاص، می‌توان چه میزان در انتشار آلایندگی کربن صرفه‌جویی کرد.

هم‌اکنون ساخت خودروی الکتریکی، باعث ایجاد آلودگی بیشتری نسبت‌به مدل‌های هیبریدی و بنزینی می‌شود. بخش زیادی از این موضوع به‌دلیل اندازه باتری و خودروی برقی است. البته شرایط در طول زمان تغییر می‌کند و شاید روزی به مرحله‌ای برسیم که تولید خودروی الکتریکی بیشتر، به‌منزله‌ی انتشار آلایندگی بیشتر باشد. به همین علت بهتر است از خودروهای الکتریکی قدیمی و دست دوم استفاده کرد که باصرفه‌تر باشد. خرید و نگه‌داری چنین خودروهایی، آسان‌تر، باصرفه‌تر و کم‌هزینه‌تر خواهد بود و می‌توان از آن‌ها دوباره استفاده کرد؛ انتشار آلایندگی را کاهش داد و با استفاده‌ی مجدد، در بازیافت نیز نقش داشت. 

آگاهی از نوع منبع، برق خانگی و محل کار 

قبل از خرید خودروی پلاگین هیبرید، باید بررسی کرد و دید چه نوع نیروگاهی، برق مصرفی را تولید می‌کند. بااین‌وجود، بسته‌به نوع شبکه تولید و توزیع برق محلی، مقدار انتشار آلایندگی کربن متفاوت خواهد بود. اطلاعات زیادی وجود دارد که میزان انتشار آلایندگی نیروگاه‌های مختلف را نشان می‌دهد و با همدیگر مقایسه می‌کند. پیش از خرید خودروی الکتریکی جدید، باید این موارد را بررسی کرد.

به‌طور معقول و مسئولانه سرمایه‌گذاری کنیم

باید سرمایه‌گذاری‌های را بررسی کرد و مطمئن شد که از شرکت‌هایی با تعهد به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، به‌ویژه در بخش انرژی حمایت می‌کنیم؛ زیرا این کار مستقیماً روی خودروها تاثیر خواهد گذاشت. ازجمله‌ی این موارد می‌توان به شرکت‌های نفتی که به‌دنبال سوخت‌های تجدیدپذیر هستند یا سایر تولیدکنندگان انرژی اشاره کرد. اقدامات ما بدون تاثیر نیستند و اثرات خود را در آینده محیط‌زیست نشان می‌دهند. 

به‌دنبال انرژی‌های تجدیدپذیر خانگی باشیم

باید به‌دنبال استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر برای خانه خود باشیم؛ به‌عنوان مثال از انرژی خورشیدی، بادی یا باتری استفاده کنیم. چندان مهم نیست که از خودروی پلاگین هیبرید استفاده کرد یا نه. توصیه خاصی درباره بهبود خانه یا محل کار ارائه نمی‌شود، اما می‌توان از انرژی‌های تجدیدپذیر برای شارژ خودروی برقی یا پلاگین هیبرید بهره برد. ممکن است شرکت برق منطقه‌ای، تخفیف‌های خاصی برای استفاده از این خودروها در نظر گرفته باشد.

مشوق‌های دولتی و سایر ابزارهای ارائه‌شده نیز وجود دارند که به استفاده از انرژی پاک تشویق می‌کنند. البته این به‌معنی خرید سخت‌افزار نیست و شرکت‌هایی وجود دارند که با ارائه‌ی بسته‌های نرم‌افزاری، مصرف انرژی را مدیریت کرده و مصرف را پایین می‌آورند. برخی از این شرکت‌ها، طرح‌هایی برای کاهش انتشار آلایندگی ارائه می‌دهند. 

باید اندازه خودروی شخصی را مناسب انتخاب کرد

باید به خودرو و اندازه آن دقت کرد. پیکاپ سایز بزرگ، خودروی شاسی‌بلند یا بنزینی، انتخاب‌های مناسبی برای رفتن به محل کار نیستند. درحقیقت اگر بخواهیم به کاهش انتشار آلایندگی کمک کنیم، آن‌ها عملکرد خوبی ندارند. اگر امکان‌پذیر است، باید استفاده از خودروهای پرمصرف مانند وانت و شاسی‌بلند را کاهش داد و صرفاً‌ برای تفریح از آن‌ها بهره برد. برای رفتن به محیط کار نیز باید از وسایل کارآمدتر و پاک‌تر بهره برد؛ به‌عنوان مثال می‌توان از وسایل نقلیه کوچک‌تر و سبک‌تر یا سیستم حمل‌ونقل عمومی استفاده کرد.

کمتر رانندگی کنیم

اغلب ما عاشق رانندگی هستیم، اما واقعیت این است که مسافت بیشتر برابربا انتشار کربن بیشتر است. نوع وسیله نقلیه مورد استفاده نیز تاثیر زیادی در انتشار آلایندگی دارد. اگر میزان کربن انتشاریافته به‌ازای هر کیلومتر را در نظر بگیریم، خودروهای الکتریکی که توسط انرژی‌های تجدیدپذیر شارژ می‌شوند، اولویت بالاتری نسبت به خودروهای سنتی دارند. سعی کنیم سفرهای خود را به‌صورت جمعی انجام دهیم و چند نفر در یک خودرو بنشینیم تا نیازی به استفاده از چند خودرو نباشد. باید از سیستم حمل‌ونقل عمومی در صورت امکان استفاده شود تا مسافرت کارآمدتری داشته باشیم. تا جایی که ممکن است سعی کنیم کمتر با خودروهای پرمصرف و آلاینده مسافرت کنیم تا در کاهش انتشار آلایندگی سهیم باشیم. 

اگر خودروی پلاگین هیبرید داریم، به‌درستی از آن استفاده کنیم

در سراسر جهان افرادی هستند که خودروی هیبریدی دارند و بااین‌حال چندان از مزایای پلاگین هیبرید بهره نمی‌برند. آن‌ها بیشتر از پیشرانه احتراق داخلی استفاده می‌کنند و تمایلی به استفاده از باتری ندارند. اگر به‌صورت مداوم باتری خودرو را شارژ نکنیم، نمی‌توانیم از مزایای پلاگین هیبرید بهره‌مند شویم. اگر واقعاً نمی‌توانیم یا نمی‌خواهیم از بخش الکتریکی خودرو استفاده کنیم، باید خودروی هیبریدی معمولی یا مدل احتراق داخلی کارآمد بخریم.

از سیاست‌های مسئولیت‌پذیر حمایت کنیم

برای کمک به کاهش آلایندگی، نباید طرفدار صرف بود. گاهی تولیدکنندگان صنعتی کربن برای کنترل انتشار گازهای گلخانه‌ای خود نیاز به فشار خارجی دارند. گاهی اوقات این فشار می‌تواند مالی باشد، همان‌طور که در بالا ذکر شد؛ یا می‌تواند سیاسی باشد. باید سیاست‌مداران محلی خود را برای کاهش انتشار کربن متقاعد ساخت و برای به‌نتیجه‌رسیدن آن‌ها را تشویق کرد. از آن‌ها بخواهیم سیاست‌های هوشمندانه‌ای برای بخش حمل‌ونقل در پیش بگیرند. چنین کارهایی در بلندمدت می‌تواند به تحقق اهداف دامن بزند و از انتشار دی‌اکسیدکربن در محیط‌زیست بکاهد.

عادت‌های مصرف خود را بررسی کنیم

نگاهی دقیق به عادت‌های شخصی در زمینه انتشار کربن و یافتن زمینه‌هایی برای بهبود آن‌ها، ایده خوبی است. شیوه رانندگی، مصرف سوخت و برق را بررسی کرده و از ابزارهای مختلف برای رصد بهره ببریم. بررسی عادت‌های ناپسند در زمینه انتشار آلایندگی می‌تواند نقطه شروعی برای کاهش تاثیر منفی دی‌اکسیدکربن در زندگی ما باشد. می‌توان عادت‌های خوب خود را با دوستان و همکاران به اشتراک گذاشت تا آن‌ها نیز بهره ببرند. 

نتیجه‌گیری

همان‌طور که دانشمندان توضیح داده‌اند و آخرین گزارش‌های IPCC نشان می‌دهد، ما در نقطه‌ای بحرانی قرار داریم. میزان انتشار آلایندگی به‌طور مستقیم به چگونگی رفتار و عادات ما بستگی دارد. حرکت به سمت استفاده از انرژی برق در این راه کمک شایانی می‌کند اما تنها راه تأثیرگذار نیست. خرید خودروی دست دوم، کوچک و کاهش مسافت رانندگی می‌توانند در این راه مؤثر باشند و به ما در صرفه‌جویی هزینه‌ها کمک کنند. اگر مجبور به خرید خودروی نو هستیم، سعی کنیم خودروی پاک بخریم و از آن به شکل مناسبی بهره ببریم. اگر خودروی بنزینی می‌خریم، سعی کنیم کم‌مصرف و دارای راندمان بالایی باشد و از آن به خوبی نگه‌داری کنیم.